Οδηγός Ίδρυσης Συνεταιρισμών Εργαζομένων (ΣυνΕργ)

Ο Συνεταιρισμός Εργαζομένων (ΣυνΕργ) αποτελεί μία από τις νομικές μορφές που προσφέρονται για την άσκηση κοινωνικής επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα. Η κοινωνική επιχειρηματικότητα αποτελεί μία καινοτομική προσέγγιση του “επιχειρείν”, στο πλαίσιο της οποίας οι επιχειρηματικές μέθοδοι (business methods) χρησιμοποιούνται για την επίτευξη ή την συμβολή στην επίτευξη ενός κοινωνικού σκοπού/οφέλους (societal purpose). Ο κοινωνικός σκοπός / όφελος που επιδιώκει μία κοινωνική επιχείρηση μπορεί να αφορά οποιαδήποτε κοινωνική πρόκληση (επίλυση ενός κοινωνικού προβλήματος ή κάλυψη μίας κοινωνικής ανάγκης).

Ο θεσμός των Συνεταιρισμών Εργαζομένων έχει αναπτυχθεί διεθνώς ως ένα νέο μοντέλο οργάνωσης της επιχειρηματικότητας και της εργασίας με βάση την αλληλοβοήθεια, που αποσκοπεί στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των δυσμενών εξελίξεων στη σύγχρονη αγορά εργασίας (δομική ανεργία, άτυπες μορφές εργασίας κλπ.).

Οι ΣυνΕργ αναγνωρίζονται στην Ελλάδα ως “Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας” (Φορείς ΚΑΛΟ). Η συγκεκριμένη ιδιότητα συνεπάγεται ειδικές υποχρεώσεις αλλά και ειδικά δικαιώματα που προσδιορίζονται στη νομοθεσία σχετικά με την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία.

Αν διαθέτετε επιχειρηματικό πνεύμα και επιθυμείτε να βιοποριστείτε παράγοντας από κοινού με άλλους εργαζόμενους αγαθά και υπηρεσίες για τρίτους, ο ΣυνΕργ είναι το κατάλληλο μέσο για να το πετύχετε.

Νόμος 4430/2016 “Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία και ανάπτυξη των φορέων της και άλλες διατάξεις” (ΦΕΚ Α΄ 205)

Νόμος 1667/1986 “Αστικοί συνεταιρισμοί και άλλες διατάξεις” (ΦΕΚ Α΄ 196)

Νόμος 2238/1994 “Κύρωση του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος” (ΦΕΚ Α΄151)

Νόμος 4308/2014 “Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, συναφείς ρυθμίσεις και άλλες διατάξεις” (ΦΕΚ Α΄ 251)

Νόμος 4919/2022 “Σύσταση εταιρειών μέσω των Υπηρεσιών Μιας Στάσης (Υ.Μ.Σ.) και τήρηση του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (Γ.Ε.ΜΗ.) Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1151 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019 για την τροποποίηση της Oδηγίας (ΕΕ) 2017/1132, όσον αφορά τη χρήση ψηφιακών εργαλείων και διαδικασιών στον τομέα του εταιρικού δικαίου (L 186) και λοιπές επείγουσες διατάξεις” (ΦΕΚ Α΄ 71)

Απόφαση αρ.61621/Δ5.2643/30.10.2016 Αναπληρώτριας Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης “Τήρηση και λειτουργία του Γενικού Μητρώου Φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας του ν. 4430/2016 (ΦΕΚ 205/Α/31.10.2016) “Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία και ανάπτυξη των φορέων της και άλλες διατάξεις” (ΦΕΚ Β΄ 56/2017).

Ο ΣυνΕργ είναι επιχείρηση με συνεταιριστική μορφή και έχει στον πυρήνα της την αλληλοβοήθεια μεταξύ των εργαζομένων. Συνεπώς, η ίδρυσή του προϋποθέτει την ύπαρξη μίας ομάδας συνειδητοποιημένων και αφοσιωμένων “συνεταίρων” (τουλάχιστον τρία μέλη).

Μέλη ενός ΣυνΕργ μπορούν να γίνουν μόνο φυσικά πρόσωπα (άτομα) που επιθυμούν να βιοποριστούν παράγοντας από κοινού αγαθά και υπηρεσίες για τρίτους.

Τα μέλη των ΣυνΕργ υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ με το καθεστώς που ισχύει για τους αυτοτελώς απασχολούμενους και τους ελευθέρους επαγγελματίες (άρθρα 39 και 41 παρ. 2 Ν. 4387/2016).

Το σύστημα αμοιβών και όρων εργασίας των μελών του ΣυνΕργ καθορίζεται από το καταστατικό της επιχείρησης ή από ειδικές ρυθμίσεις που εγκρίνονται από τη Γενική της Συνέλευση.

Εκτός από την αμοιβή για την εργασία τους, τα μέλη του ΣυνΕργ μετέχουν (από κοινού με όλους τους εργαζόμενους της επιχείρησης) και στη διανομή του 35% των ετήσιων κερδών του.

ΠΡΟΣΟΧΗ 1
Ένα φυσικό πρόσωπο δεν επιτρέπεται να είναι μέλος σε δύο ΣυνΕργ ταυτόχρονα.

ΠΡΟΣΟΧΗ 2
Τουλάχιστον το 75% του προσωπικού ενός ΣυνΕργ πρέπει να αποτελείται από εργαζομένους που είναι και μέλη του.

Πριν να προχωρήσετε στην ίδρυση ενός ΣυνΕργ, πρέπει να είστε σε θέση να δώσετε σαφείς και ρεαλιστικές απαντήσεις στα ακόλουθα ερωτήματα:

(α) Με ποιο τρόπο η επιχείρηση θα επιδιώξει να διασφαλίσει την οικονομική βιωσιμότητα και αυτονομία της;

(δηλ. ποιο θα είναι το επιχειρηματικό της αντικείμενο και πώς θα οργανωθεί η εμπορική της δραστηριότητα)

(β) Ποιο θα είναι το σύστημα αμοιβών και όρων εργασίας των μελών;

Αν πιστεύετε ότι έχετε απαντήσει πειστικά στα προηγούμενα ερωτήματα, είστε έτοιμοι να ξεκινήσετε την ίδρυση του δικού σας ΣυνΕργ.