Στην Ενότητα 6 εξετάζεται η ικανότητα του φορέα σας να παράγει καινοτομία και, ειδικότερα, κοινωνική καινοτομία. Ως κοινωνική καινοτομία ορίζεται η εύρεση νέων αποτελεσματικότερων / αποδοτικότερων / πιο βιώσιμων λύσεων για την διαχείριση κοινωνικών προκλήσεων που δεν αντιμετωπίζονται ή δεν αντιμετωπίζονται επαρκώς από το κράτος ή την αγορά.
Η παραγωγή κοινωνικής καινοτομίας αποτελεί εγγενή ικανότητα και προνομιακό πεδίο δράσης των κοινωνικών επιχειρήσεων καθώς και των φορέων με ειδικό νομικό καθεστώς που ανήκουν στον ευρύτερο τομέα της κοινωνικής οικονομίας (σωματεία, ιδρύματα, αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες, συνεταιρισμοί, αλληλασφαλιστικές εταιρείες). Παράλληλα, όμως, συνιστά και βασικό μέσο επίτευξης του οράματος και της αποστολής τους και, συνεπώς, επιδρά καταλυτικά στην επίτευξη ουσιαστικού κοινωνικού αντικτύπου.
Για να μάθετε περισσότερα για την κοινωνική καινοτομία, ανατρέξτε στο Εγχειρίδιο κινητοποίησης και ενδυνάμωσης στελεχών ΚΑΛΟ.
Τα 6 στάδια της παραγωγής κοινωνικής καινοτομίας
ΣΤΑΔΙΟ 1
ο: Υποδείξεις/παροτρύνσεις, εμπνεύσεις, διαγνώσεις
Στο στάδιο αυτό, τα στελέχη του φορέα αντιλαμβάνονται την ανάγκη ή την ευκαιρία για κοινωνική καινοτομία (μέσω ερεθισμάτων από το εξωτερικό περιβάλλον ή προσωπικής έμπνευσης) και οριοθετούν το πρόβλημα που επιζητά λύση. Το κλειδί
για αυτό το στάδιο είναι να διερευνηθούν τα πραγματικά αίτια του κοινωνικού προβλήματος (και όχι απλώς τα συμπτώματα) καθώς η διατύπωση του ορθού ερωτήματος είναι κρίσιμη προϋπόθεση για την εξεύρεση της ορθής απάντησης – λύσης.
ΣΤΑΔΙΟ 2
ο: Προτάσεις και ιδέες
Στο στάδιο αυτό, τα στελέχη του φορέα επιστρατεύουν την δημιουργική τους σκέψη για να αντλήσουν ιδέες και προτάσεις για πιθανούς τρόπους επίλυσης του προβλήματος.
ΣΤΑΔΙΟ 3
ο: Διαμόρφωση πρωτοτύπων και πιλοτικών εφαρμογών
Στο στάδιο αυτό, τα στελέχη του φορέα επιλέγουν τις επικρατέστερες ιδέες και προχωρούν στην πιλοτική τους εφαρμογή προκειμένου να ελέγξουν την απόδοσή τους στην πράξη και να προβούν σε τυχόν διορθωτικές κινήσεις του πρωτοτύπου.
ΣΤΑΔΙΟ 4
ο: Συντήρηση-διάδοση
Στο στάδιο αυτό, η εφαρμογή της νέας λύσης ενσωματώνεται στην καθημερινή πρακτική του φορέα και γίνονται οι παρεμβάσεις που είναι αναγκαίες για την διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας και λειτουργικότητάς της.
ΣΤΑΔΙΟ 5
ο: Κλιμάκωση και διάχυση
Στο στάδιο αυτό, ο φορέας προχωρεί στην μεγέθυνση και διάχυση της καινοτομίας μέσω της εφαρμογής ειδικών στρατηγικών (από την οργανωσιακή μεγέθυνση και επέκταση έως την δικαιοχρησία – franchise). Η νέα πρακτική μπορεί να αποτελέσει
αντικείμενο μίμησης, αντιγραφής αλλά και έμπνευσης για άλλους φορείς με αποτέλεσμα την ευρύτερη διάχυσή της και την μεγιστοποίηση του κοινωνικού της αντικτύπου (ανοικτή καινοτομία).
ΣΤΑΔΙΟ 6
ο: Συστημική αλλαγή
Σε αυτό το στάδιο, η κοινωνική καινοτομία επιτυγχάνει τον απώτερο σκοπό της, που δεν είναι άλλος από την συστημική αλλαγή. Η αλλαγή αυτή συντελείται όταν η νέα πρακτική αποτελεί έναυσμα για την ενεργοποίηση νέων κοινωνικών κινημάτων,
επιχειρηματικών μοντέλων, θεσμικών παρεμβάσεων (νομοθεσία) και τρόπων σκέψης και δράσης.
Πηγή: R. Murray, J. Caulier-Grice & G. Mulgan, The open book of social innovation, The Young Foundation-NESTA, 2010.
Ερώτημα 6.1
Η επιλογή της πρώτης απάντησης (άριστη επίδοση) προϋποθέτει ότι ο φορέας σας έχει προβεί στην ανάπτυξη (ή βελτιστοποίηση) τουλάχιστον δύο (2) προϊόντων ή υπηρεσιών κατά την τελευταία 5ετία με σκοπό την κάλυψη νέων αναδυόμενων αναγκών.
Η επιλογή της δεύτερης απάντησης (πολύ καλή επίδοση) προϋποθέτει ότι ο φορέας σας έχει προβεί στην ανάπτυξη (ή βελτιστοποίηση) τουλάχιστον ενός (1) προϊόντος ή μίας υπηρεσίας κατά την τελευταία 10ετία με σκοπό την κάλυψη νέων αναδυόμενων αναγκών.
Ερώτημα 6.2
Η επιλογή της πρώτης απάντησης (άριστη επίδοση) προϋποθέτει την ύπαρξη τουλάχιστον δύο (2) τέτοιων συνεργασιών που ανέπτυξε ο φορέας σας κατά την τελευταία 5ετία.