Κοινωνική Επιχειρηματικότητα (Social Entrepreneurship)

Τα όργανα της Ε.Ε. ορίζουν ως Κοινωνικές Επιχειρήσεις (Social Enterprises, Social Businesses) τις επιχειρήσεις ανεξαρτήτως νομικής μορφής (συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων της Κοινωνικής Οικονομίας) και τα φυσικά πρόσωπα:
α) τα οποία, σύμφωνα με το καταστατικό τους ή με άλλο νομικό έγγραφο το οποίο μπορεί να συνεπάγεται ευθύνη βάσει των κανόνων του Κράτους Μέλους όπου βρίσκεται η έδρα της κοινωνικής επιχείρησης, έχουν ως πρωταρχικό κοινωνικό στόχο την επίτευξη μετρήσιμου θετικού κοινωνικού αντικτύπου, συμπεριλαμβανομένου του περιβαλλοντικού, αντί της δημιουργίας κέρδους για άλλους σκοπούς και παρέχουν υπηρεσίες ή αγαθά που δημιουργούν κοινωνική ανταπόδοση ή χρησιμοποιούν μεθόδους παραγωγής αγαθών ή υπηρεσιών με κοινωνική στόχευση·
β) τα οποία χρησιμοποιούν τα κέρδη τους πρωτίστως για την επίτευξη του πρωταρχικού τους κοινωνικού στόχου και διαθέτουν για τυχόν διανομή κερδών προκαθορισμένες διαδικασίες και κανόνες που εξασφαλίζουν ότι η διανομή δεν υπονομεύει τον πρωταρχικό κοινωνικό στόχο·
γ) των οποίων η διαχείριση γίνεται με επιχειρηματικό, συμμετοχικό, υπεύθυνο και διαφανή τρόπο, ιδίως με τη συμμετοχή των εργαζομένων, των πελατών και των ενδιαφερόμενων μερών που επηρεάζονται από τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες.

(Βλ. άρθρο 2 παρ. 1 αρ. 13 του Κανονισμού (Ε.Ε.) 2021/1057 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24 ^ης Ιουνίου 2021 περί ιδρύσεως του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ και καταργήσεως του Κανονισμού 1296/2013, ΕΕ L231 της 30.6.2021, σελ. 21).

Ο συγκεκριμένος ορισμός χρησιμοποιείται μόνο στο πλαίσιο των παρεμβάσεων της Ε.Ε. σε σχέση με την κοινωνική επιχειρηματικότητα και δεν δεσμεύει τα Κράτη Μέλη ως προς τον τρόπο με τον οποίο θα οριοθετήσουν την έννοια της κοινωνικής επιχείρησης στην εθνική τους νομοθεσία. Ωστόσο, είναι ιδιαίτερα βοηθητικός καθώς:

(α) καταδεικνύει ότι η ουσία της κοινωνικής επιχειρηματικότητας δεν αφορά στη νομική μορφή αλλά στον σκοπό και το επιχειρηματικό μοντέλο του φορέα,

(β) λαμβάνει υπόψη ότι, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής περιφέρειας, η κοινωνική επιχειρηματικότητα ασκείται (ανάλογα με τις δυνατότητες που παρέχει η νομοθεσία της κάθε χώρας) τόσο από νομικά πρόσωπα με διάφορες νομικές μορφές (συνεταιρισμοί, ιδρύματα, σωματεία, αστικές εταιρείες, εμπορικές εταιρείες κοκ.) όσο και από φυσικά πρόσωπα που διατηρούν ατομική επιχείρηση (κοινωνικοί επιχειρηματίες – social entrepreneurs),

(γ) λαμβάνει υπόψη ότι, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής περιφέρειας, η κοινωνική επιχειρηματικότητα ασκείται (ανάλογα με τις δυνατότητες που παρέχει η νομοθεσία της κάθε χώρας) ακόμη και από μη κερδοσκοπικούς φορείς της κοινωνίας των πολιτών που αξιοποιούν ειδικούς μηχανισμούς για να διασφαλίζουν ότι τα έσοδα από την επιχειρηματική δράση δεν διανέμονται στα μέλη τους ή στα πρόσωπα που τα διοικούν αλλά διατίθενται αποκλειστικά και μόνο για την ενίσχυση της κοινωνικής τους αποστολής (εναρμόνιση εμπορικής ιδιότητας με μη κερδοσκοπικό σκοπό).